Ousmane Dembélé và câu chuyện buồn của những tài năng

Có thể người mà chúng ta biết là một vận động viên cừ khôi, một người thật sự thông minh hay là một kẻ bá đạo. Và chúng ta thở dài dự đoán về những gì thiên tài có thể làm, giống như chúng ta bực dọc khi tài năng ấy sa sút ngoài mong đợi. Thiên tài bị lãng phí. Không có ví dụ nào thuần khiết hơn việc chạm ngưỡng tiềm năng rồi sa sút như trong thể thao.

Phút thứ hai trận giao hữu với Napoli ở Michigan, Griezmann phất một đường chuyền chéo sân ngoài tầm với cho Dembéle. Suy nghĩ đầu tiên của mọi người gần như là: Thấy chưa? Đó là cái tôi nói đó, Tại sao anh ấy không cố gắng hơn?

Đó là Dembéle và nhận thức về anh ấy, một cách tóm gọn lại. Nếu bạn tua ngược lại đoạn băng để chắc chắn hơn, khoảnh khắc đó sẽ sáng tỏ. Anh ấy sẽ cần một thần giao cách cảm với Griezmann, hoặc một đôi giày có gắn tên lửa. Điều mà rất nhiều người trong số chúng ta kì vọng thể hiện chúng ta là ai hơn là anh ấy là ai.

Chúng ta muốn đội bóng mà chúng ta ủng hộ thành công, chúng ta muốn cầu thủ trong đội bóng đó là phiên bản tốt nhất của họ, và cống hiến hết mình. Cái “tốt nhất” đó là những gì chúng ta định nghĩa, hơn là những gì mà người trong cuộc làm: huấn luyệ n viên, đồng đội, giám đốc kỹ thuật. Đối với chúng ta, những kẻ ngồi ở những cái ghế rẻ tiền, “tốt nhất” có nghĩa là hợp ý. Bàn thắng, chơi đúng cách, kiểm soát bóng, chuyền chính xác, liên kết với đồng đội. Nó phụ thuộc vào những gì chúng ta muốn chứng kiến. Nhưng khi một cầu thủ tài năng như Dembéle đến, kì vọng, sự hoàn hảo như những gì chúng ta thấy, cũng thay đổi.

Trong cùng khoảng thời gian đó ở trận đấu với Napoli, Jordi Alba chặn bóng lóng ngóng, để mất nó, rồi phạm lỗi. Dembéle chạy về phòng ngự, cắt đường chuyền, rồi loại bỏ hậu vệ bằng một cú chặn bóng bằng gót trên không, đẩy nó qua cho đồng đội, rồi tăng tốc. Anh ấy di chuyển vào khoảng trống để nhận đường bóng bật tường, rồi phất một đường bóng có điểm rơi cho đồng đội băng lên. Một cú chạm bóng quá mạnh của anh ấy, và cầu thủ đối phương phá được nó. Phạt góc.

Nhiều người lại nghĩ, “Anh ấy phải cải thiện bước một. Đó là một cơ hội bị bỏ lỡ.”

Nhưng họ vẫn bị che khuất bởi tình huống cắt bóng ngay trên không trước đó. Pha chạm bóng kế tiếp của Dembéle quá mạnh. Anh ấy giành lại bóng, chuyền nó cho Frenkie de Jong. Trong cùng một chuỗi đó, Alba chuyền một đường chuyền tệ cho Suarez, và Suarez lóng ngóng làm mất bóng.

Sau trận đấu, mọi câu chuyện về cơ bản xoay quanh hai cầu thủ: người được phong thánh – De Jong và Dembéle – người một lần nữa thất bại khi không thể chơi như kì vọng, cũng như là nhiều bản tin cho rằng anh ta đã có một trận đấu tồi. Dembouz đã có một pha mất bóng tệ dẫn đến một cơ hội cho đối phương trong trận gặp Athletic mở màn đầu mùa giải, nhưng đó không phải là thảm họa như nhiều bản đánh giá về anh ấy. Chỉ là những kì vọng của chúng ta cho anh chàng “đỏng đảnh” người Pháp, và liệu nó có công bằng?

Suarez vẫn là Suarez. Hai bàn thắng trong bối cảnh không tương xứng với kinh nghiệm, cũng như là những pha việt vị, mất bóng, chuyền sai, thậm chí là một đường bóng thảm họa cho cậu bé vàng Frenkie de Jong. Anh ấy bỏ lỡ một cơ hội trước khung thành trống trận gặp Athletic.

Griezmann sút loạn xạ, có một pha trượt ngã dẫn tới bỏ lỡ cơ hội trước khi ghi bàn đầu tiên trong màu áo mới, nhưng vẫn chơi chưa tốt. Đối đầu với Athletic anh ấy đi dạo như đang trong kì nghỉ vậy.

Đối đầu với Napoli, Dembéle liên quan tới mọi cơ hội nguy hiểm, chơi bật tường chính xác trong phạm vi hẹp để tạo khoảng trống cho đồng đội, lui về phòng ngự với niềm tin trái ngược với sự hoang mang ở mùa giải trước, kéo dài bản đồ nhiệt của mình từ đầu sân bên này đến đầu sân bên kia.

Khi Thierry Henry ở Barça, anh ấy tạo ra những tranh luận về đóng góp so với khả năng đầy hứa hẹn của anh ta. Rốt cuộc, anh ấy vốn dĩ đã là một huyền thoại. Chúng ta mong đợi nhiều bàn thắng từ anh ấy. HLV của anh, Pep Guardiola cần những thứ khác biệt hơn. Vì vậy Henry chạy và làm việc liên tục hùng hục dọc mặt sân – điều chỉ khiến anh ta bị bêu riếu bới những ai kì vọng một thứ khác. “Những bàn thắng ở đâu?”, người hâm mộ tự hỏi khi HLV phù phép đôi chân của Henry để chơi đúng thứ bóng đá mà đội bóng cần để thành công.

Kì vọng của chúng ta về Dembéle cũng lớn như sự không ổn định của anh ấy. Trong một pha bóng, anh ấy nhận định, di chuyển để cắt bóng và chuyền lại cho hậu vệ. Ngay trong đường chuyền kế tiếp cho Alba, Dembéle chuyền thẳng cho hậu vệ Napoli. Tại sao chúng ta lại nhớ về những pha chuyền sai địa chỉ và những pha mất bóng sâu sắc hơn là những khoảnh khắc kì diệu mà anh ấy thường xuyên tạo ra.

Tiêu chuẩn rất kì lạ. Những gì chúng ta chọn để ghi nhớ về màn trình diễn của cầu thủ cũng vậy. Dembéle có ba vấn đề: mức giá chuyển nhượng, kì vọng và tài năng. Tài năng của anh ấy thật đáng kinh ngạc. Anh ấy là cầu thủ có tất cả mọi thứ. Thậm chí anh ấy còn thuận hai chân. Đó là thứ tài năng khiến chúng ta đánh giá những gì anh ấy làm dựa theo trần của tài năng ấy hơn là nhìn thẳng vào những gì cầu thủ đó đã và đang làm – hay chính bản thân anh ấy. Anh ấy 22 tuổi, và những nhà “hiền triết” trên Twitter gọi anh ấy là “cậu bé”, một tài năng trẻ “mãi mãi” khiến chúng ta thèm khát, và không bao giờ chạm ngưỡng tiềm năng. Thiên tài và thất bại!

Nhưng đó là trận đấu của anh ấy. Mỗi cầu thủ có khoảnh khắc thiên tài và thất vọng theo từng trận đấu. Những khoảnh khắc của Dembéle đặc biệt dao động. Anh ấy có thể có được một siêu phẩm, hoặc một pha làm mất bóng vào chân đối phương. Anh ấy bực bội vì anh ấy quá tốt, vì anh ấy có mặt ở khắp mọi nơi, vì anh ấy có một tốc độ để có mặt khắp mọi nơi. Nhưng sự kì vọng che khuất tầm nhìn về sự phát triển của anh ấy. Cho đến giờ, anh ấy tự tin hơn, tham gia nhiều hơn, cẩn trọng hơn, ít có xu hướng làm những thứ vớ vẩn với trái bóng hơn. Tuy nhiên, chúng ta tập trung vào những thứ anh ta làm rối loạn, và chỉ ra những điều đó với một niềm vui và gần như đặt ra rất, rất nhiều vấn đề với trận đấu của anh ấy. Phiên bản thử nghiệm của chúng ta hỏng rồi. Nó chuyền quá lực, nó làm mất bóng.

Khi Dembéle thực hiện một pha chạy chỗ đáng kinh ngạc và ghi được một siêu phẩm thì chúng ta nói: “Ái chà, nếu anh ấy có thể chơi như thế mãi…” Ai có thể cơ chứ? Ở Suarez, chúng ta mong đợi sự lóng ngóng, vụng về, cơn thịnh nộ và một vài bàn thắng. Đó là trận đấu của anh ấy. Chúng ta nên mong đợi gì từ Dembéle, người thậm chí còn bị đổ lỗi cho việc bị loại ở Anfield bởi vì bỏ lỡ bàn thắng thứ tư ở Camp Nou, rồi bị chấn thương tâm lí.

Sự dao động thiên tài là tiêu chuẩn của anh ấy. Trong hơn hai thập kỷ xem bóng đá, tâm trí tôi căng thẳng khi nghĩ về những cầu thủ tài năng hơn. Và nó định nghĩa kì vọng của tôi cho anh ấy, dù đúng hay sai. Anh ta có bóng và khiến chúng ta nín thở. Anh ấy có thể làm mọi thứ: bàn thắng của anh ấy ở Champion League vào lưới Tottenham và những siêu phẩm quyết định trận đấu khác. Anh ấy có một hình mẫu về thành tựu có thể làm cho chúng ta kiên nhẫn hơn, ngay cả khi tài năng của anh ấy khiến chúng ta bớt kiên nhẫn đi. Chúng ta cần một “chương trình” được hoàn thiện ngay bây giờ.

Barcelona có một lối chơi riêng, một phong cách. Đó là sự chính xác, chuyền bóng và di chuyển. Đó là một điệu nhảy phức tạp di chuyển từ tốn trên mặt cỏ. Sự sáng tạo là khi biết những gì sẽ làm với quả bóng ngay cả trước khi nó đến. Hệ thống đó đang chật vật với những cầu thủ không biết làm gì cho đến khi bóng đến chân. Coutinho, một cầu thủ dạng đó và giờ đang ở Bayern Munich.

Alexis Sanchez là một thiên tài trùng hợp khác, người không bao giờ thật sự phù hợp ở Barcelona bởi vì anh ấy cần bóng để suy nghĩ, đầu óc anh ta đầy mơ mộng khi anh ta bắt đầu chạy. So sánh điều đó với Busquets, người nhận bóng và đẩy nó đi ngay lập tức với một thần giao cách cảm, hay một nhà tiên tri bóng đá. Hệ thống, cách chơi như vậy chật vật với một cầu thủ “sáng tạo”, ngay cả khi nó cần loại cầu thủ đó để trở nên khó đoán. Một tiếng la ó lành mạnh “Wheeee!” là cần thiết, ngay cả khi chúng ta phẫn nộ với chất lượng đó.

Dembéle đang là chính bản thân anh ấy. Anh ấy sẽ tiếp tục phát triển như một cầu thủ, nhưng mãi mãi tồn tại sự kinh ngạc và bực dọc trong cùng một khoảnh khắc. Làm cách nào mà sau đó chúng ta định hình được những gì chúng ta mong đợi từ anh ấy khi chúng ta biết anh ấy là như thế. Có thể chúng ta, thay vì trông chờ vào phép màu mỗi lần anh ấy chạm bóng, hãy chờ đợi để chứng kiến những gì xảy ra và hiểu rằng anh ấy là một cầu thủ đang làm việc để phù hợp với một trong những CLB khó phù hợp nhất thế giới bóng đá. Và hãy nhìn những gì anh ấy làm, hơn là những gì chúng ta muốn anh ấy làm, hơn là những gì mà tài năng của anh ấy, đối với chúng ta, có khả năng làm.

Tài năng cho chúng ta hi vọng. Đó là điều không thể tránh khỏi. “Coi kìa, nhìn vào cách anh ta kiểm soát bóng, tốc độ của anh ấy. Làm thế nào anh ta có thể thấy góc sút đó được nhỉ?”. Chúng ta nghĩ về anh ấy làm điều đó suốt. Khi anh ấy bước vào trận đấu đầu tiên với Napoli và tỏa sáng suốt hiệp hai, người ta nói: “Từ bây giờ, đó là cách mà Dembéle nên chơi bóng”. Tài năng làm cho chúng ta giảm khả năng thấu hiểu con người. Tối đa hóa tiềm năng đó, hoặc là thất bại.

Lần mà anh ấy chạy từ đầu sân đến cuối sân, cầu thủ tấn công duy nhất làm điều đó, là một phiên bản Dembéle 2.0: sự tham gia vào trận đấu ngày càng tăng, khả năng đọc trận đấu được cải thiện. Siêu phẩm định nghĩa Suarez, trong khi sự xao nhãng định nghĩa Dembéle. Tại sao không là những pha di chuyển thông minh, hay tốc độ ra chân trong những cú sút của anh ấy? Thay vào đó, anh ấy được coi như là một mớ hỗn độn, một “món hàng khuyến mãi” chờ bị tống đi, người mà không tiến bộ theo cách chúng ta mong muốn. Rất nhiều người đã sẵn sàng để gạch tên anh ấy. “Đây là mùa giải thứ ba rồi. Anh ta phải tốt hơn thế”.

Mùa đầu tiên của anh ấy coi như bỏ đi, mùa thứ hai không liên tục do chấn thương. Đây là mùa thứ ba, nhưng có cảm giác như anh ấy vẫn là một thương vụ chuyển nhượng mới, một sự hiện diện không ổn định bên cánh. Chúng ta kéo anh ấy xuống bằng với những thứ mà chúng ta tin rằng chúng ta thấy, thảo luận về những gì anh ấy không nên làm.

Messi là một trong những cầu thủ hiếm hoi, một tài năng đáng kinh ngạc chạm ngưỡng được tiềm năng của mình. Khi cậu bé đó bước ra sân, có đủ cường điệu để nói rằng nó thắp sáng cả một thành phố. Anh ấy nhận ra từng chút một, trở thành cầu thủ giỏi nhất mà thế giới bóng đá từng chứng kiến, một “sự gian lận” của con người. Nhưng bóng đá tràn ngập những cầu thủ tài năng lớn không làm được điều đó một cách trọn vẹn, không bao giờ chạm được ngưỡng tài năng tuyệt vời của mình. Adriano, Balotelli, Bendtner, Reus... bạn có thể liệt kê một danh sách dài những tài năng, hay những “đội bóng toàn tiềm năng”, và nhìn những gì bóng đá đã làm với họ, cách mà nó kiểm soát (hay là không) những kì vọng trên gương mặt của các tài năng đó. Chúng ta xem họ như một sự lãng phí, một tiềm năng không được thỏa mãn. Họ thuộc một loại riêng.

Dembéle là một trong số đó. Rất dễ để nhận thấy những dấu hiệu cho rằng đây là mùa giải cuối cùng của anh ấy ở Barcelona, rằng anh ấy sẽ được bán và trở thành thành viên của “đội bóng toàn tiềm năng”. Giá trị của anh ấy sẽ luôn cao, bởi vì tài năng và kì vọng, bởi vì mơ mộng của những giám đốc kĩ thuật khi muốn trở thành người khai thác hết tất cả những tiềm năng đáng chú ý đó.

Những tài năng lớn làm chúng ta thất vọng khi họ không tạo ra phép màu

Trong khi đó, chúng ta xem nhưng chúng ta không thấy. Đường kiến tạo của anh ấy cho bàn thắng thứ ba của Suarez rất đơn giản, và thông minh. Mùa giải năm ngoái Dembéle nhận một đường chuyền giống như vậy từ Alena, vượt qua hay cố loại bỏ 3 hậu vệ và mất bóng. Năm nay anh ấy quan sát trên sân, nhận ra pha di chuyển của Suarez, rê bóng lên để tạo góc chuyền và khoảng trống cho Suarez xâm nhập, rồi rót một đường bóng có điểm rơi hoàn hảo. Bàn thắng.

Đường kiến tạo của Dembele cho Suarez pic.twitter.com/PZOFAaQZWO

— denpietrau (@denpietrau) August 29, 2019

“Đó là những gì anh ấy nên làm. Đó là thứ mà anh ấy đã làm hỏng và làm loạn mọi thứ lên”. Nhưng vì Ousmane Dembéle, một cầu thủ mà tên đệm nên là “thật sự”, như là “thật sự, anh ấy vẫn có một trận đấu tồi, bởi vì….”

Đó không phải là việc anh ấy có những một trận đấu tồi, mà là cách chúng ta nhìn vào và đánh giá tất cả những gì anh ấy làm. Sự vượt trội của anh ấy ở hiệp hai trận đấu với Napoli là sự thiên tài gói gọn trong một khoảnh khắc. Hãy nhìn vào bàn thắng của anh ấy ở trận thứ hai, ở hiệp bốn của một trận đấu lượt đi lượt về. Đó là cách anh ấy định hình cơ thể, cách chạm bóng và bứt lên để tạo khoảng trống cho cú sút, và cú quăng chéo chân kết thúc một loạt những động tác đó. Ồ. Liệu chúng ta có quyền mong đợi điều đó mọi lúc?

Những tài năng lớn làm chúng ta thất vọng khi họ không tạo ra phép màu, bởi vì rất ít người trong số chúng ta có điều đó, hiểu được thế giới đó như thế nào. Dembéle nhận một đường chuyền và có một chuỗi những hành động điên rồ. Đối với rất nhiều người trong số chúng ta, anh ấy chọn sai quá nhiều, kéo chúng ta và tài năng của anh ấy xuống. Đúng vậy, một trong số đó là ghen tị. Chúng ta muốn giỏi như thế ở một vài thứ, ở tất cả mọi thứ, và rồi hoàn toàn nhận ra rằng tiềm năng đi kèm với những gì chúng ta đánh giá, hơn là thực tế của một tài năng đáng kinh ngạc, và những gì nó có thể làm.

Kevin Williams (fanpage FCB Eric dịch)